لاﯼ نفـﯽ جنس

لاﯼ نفـﯽ جنس
لاﯼ نفـﯽ جنس حرفـﯽ است که نفـﯽ جنس هاﯼ دیگر مـﯽ کند . لاإلهَ إلا الله ُ: هیچ معبودﯼ جز خداﯼ یکتا نیست . یعنـﯽ نفـﯽ معبودهاﯼ دیگر مـﯽ کند . لاأحدَ فی الدار : هیچ کسـﯽ درخانه نیست . یعنـﯽ نه یک نفر، نه چند نفر، نه مذکر، نه مؤنث و نه .. نفـﯽ تمام افراد را مـﯽ نماید .
لاﯼ نفـﯽ جنس را به صورت "هیچ نیست" معنـﯽ مـﯽ کنیم .
اسم لاﯼ نفـﯽ جنس همیشه فتحه اﯼ بـﯽ تنوین دارد .
مـﯽ توان این حرف (لا) را در عمل ، یکـﯽ ازمتعلقات حروف مشبهه بالفعل به شمار آورد :
شباهت : اسمشان فتحه مـﯽ گیرد ، خبرشان مرفوع است .
تفاوت : اسم لاﯼ نفـﯽ جنس ، مبنـﯽ برفتح و محلاً منصوب است اما اسم حروف مشبهه بالفعل ، منصوب
میان لاﯼ نفـﯽ جنس و اسم آن هیچ فاصله اﯼ نباید باشد .
اسم لاﯼ نفـﯽ جنس همیشه معرب است ، اما اسم حروف مشبهه بالفعل مـﯽ تواند معرب یا مبنـﯽ باشد.
جمله اﯼ که با حروف مشبهه بالفعل همراه است ، بدون آن ها نیزامکان پذیربوده، درمعنـﯽ واعرابْ متفاوت است ؛ اما جمله اﯼ که با لاﯼ نفـﯽ جنس مـﯽ آید، بدون "لا" اصلا ً معنـﯽ ندارد .
** اسم لاﯼ نفـﯽ جنس همیشه مبنـﯽ برفتح و محلا ً منصوب است . منظور ازاین مبنـﯽ بحث معرب و مبنـﯽ نیست ، بلکه مبنـﯽ ِ اعرابـﯽ و ترکیبـﯽ است . یعنـﯽ اسم لاﯼ نفـﯽ جنس معرب است ، اما از نظر ترکیب چون همیشه فتحه ﯼ بدون تنوین دارد ، به آن مبنـﯽ برفتح مـﯽ گوییم . مانند :
لاتلمیذ َ فی الصف .(هیچ دانش آموزﯼ در کلاس نیست .)
لا : لاﯼ نفـﯽ جنس
تلمیذ : اسم لاﯼ نفـﯽ جنس ، مبنـﯽ برفتح ، محلاً منصوب
فی الصف : جارومجرور به اعراب ظاهرﯼ و اصلـﯽ و شبه جمله خبرِ "لا" و محلا ً مرفوع

قواعد عربی ۳ عمومی

فعل معتل
به فعلی که در ریشة آن حرف علّه و، ی، ا وجود داشته باشد «فعل معتل» می‌گویند.
مانند:«وعد، یسر، قول، بیع، دعو، رمی و …»
انواع فعل معتل
از این جهت که حرف عله چندمین حرف ریشه باشد فعل معتل، به سه دسته تقسیم می شود: مثال، اجوف، ناقص

1-معتل مثال: فعلی است که اولین حرف ریشة آن، حرف عله می باشد.
الفمثال واوی مانند:وعدوعده داد، وصلرسید، ودعرها کرد، ترک کرد، وهببخشید…
بمثال یائی مانند یقظ بیدار شد، یسرآسان شد، یئسناامید و مأیوس شد…
2معتل اجوف: فعلی است که دومین حرف ریشة آن، حرف عله می باشد.
الفاجوف واوی مانند: قول گفت، عودبازگشت…
باجوف یائی مانند: بیعفروخت، سیرحرکت کرد…
3-معتل ناقص: فعلی است که سومین حرف ریشة آن، حرف عله می باشد.
الفناقص واوی مانند: دعودعوت کرد، خواند، تلو تلاوت کرد…
بناقص یائی مانند: رمی پرتاب کرد، هدی هدایت کرد…
وجود حروف عله در ریشة فعل های معتل باعث می شود که تلفظ بعضی از صیغه ها دشوار یا غیر ممکن باشد به همین دلیل برای حل این مشکل تغییراتی در فعل های معتل به وجود می آوریم که به این تغییرات «اعلال» می گویند.
مثلاُ «قول» برای تلفظ راحت تر به «قال» تبدیل می شود و «یرمی» به «یرمیُ»، «لم تقول» به «لم تقل».
بنابراین به تغییراتی که در فعل معتل ایجاد می شود«اعلال» می گویند.
انواع اعلال
در فعل معتل سه نوع اعلال تغییر بوجود می آید:اعلال به قلب، اعلال به حذف، اعلال به اسکان
الفاعلال به قلب:
هرگاه یک حرف عله به حرف علة دیگری تبدیل شود به این نوع تغییر «اعلال به قلب» می گویند.
مانند: قول قال بیع باع یخشیُ یخشی
باعلال به حذف:
هرگاه حرف عله حذف شود به این نوع تغییر، «اعلال به حذف» می گویند.
مانند:یدعوون یدعون لم یقول لم یقل
جاعلال به اسکان:
هرگاه حرف علة متحرک، ساکن شود به این نوع تغییر «اعلال به اسکان» می گویند.
مانند: یرمی یرمی یقول یقول
سؤال: اعلال فعل های معتل بر چه اساسی و با توجه به چه قواعدی انجام می شود؟
جواب: اگرچه اعلال هریک از سه نوع معتل مثال، اجوف، ناقص را باید جداگانه یاد گرفت اما بعضی از قواعد و اصول اعلال وجود دارد که تقریباً در اکثر فعل های معتل اجرا و رعایت می شود.
اصول اعلال
1-معمولاً حرف عله متحرکی که حرف قبلی اش ساکن باشد، حرکتش را به حرف قبلی منتقل می کندو خودش ساکن می شود
مانند: یَبِیْعُ یَبِیْعُ یَقْوُلُ یَقُوْلُ اعلال به اسکان
2-هرگاه دو حرف ساکن کنار هم قرار گیرند به این حالت «التقای ساکنین» می گویند که باید این حالت را از بین برد بنابراین حرف علة ساکن را حذف می کنیم برای رفع التقای ساکنین
یقولن یقلن یقول لم یقول لم یقل
3-معمولاً حرف عله متحرک باید با حرکت حرف قبل از خودش تناسب داشته باشد در غیر این صورت باید به حرف علة متناسب با حرکت ماقبل خود، تبدیل شود.
تناسب حرف با حرکت ماقبلش عبارتست از: فتحه با الفَ ا- کسره با یاءِ-ی- ضمه با واوُ و
مانند: قول قال بیع باع

تجزیه حروف

تجزیه حروف
در تجزیه حروف باید این سه ویژگی را مشخص نمود: نوع حروف، عامل یا غیر عامل بودن و نوع بناء.
انواع حروف را در دو دسته عامل و غیر عامل بررسی می نماییم:
1- حروف عامل
تعریف: حروفی هستند که عملی و تغییری را از حیث اعراب (رفع و نصب و جر و جزم) در کلمه یا جمله ما بعد خود انجام می دهند.
حروف عامل دارای انواع مختلفی به قرار زیر می باشند:
الف) حروف جر: حروفی هستند که تنها پیش از اسمها آمده و باعث جر (کسره یا تنوین جر -ِ،-ٍ) آنها می گردند مانند: واللهُ علی کلِّشیءٍ قدیرٌ.
حروف جر عبارتند از: مِنْ، باء، تاء، کاف، لام، واو، خلا، عدا، مُذْ، مُنْذُ، رُبَّ، حتّی، الی، فی، عنْ، علی، حاشا.