منادا

منادی : اگر بخواهیم کسی یا چیزی را صدا بزنیم از منادی استفاده می کنیم . منادی همان کلمه ای است که ما آن را صدا می کنیم.

معمولاً ندا کردن در عربی با حرف « یا » انجام می شود یعنی قبل از منادی از حرف « یا » استفاده می کنیم مانند « یا علیُّ »



در زبان عربی ( کنکور) با دو نوع منادی سرو کار داریم :

n منادی مفرد : هرگاه کلمه ای که مورد ندا دادن قرار می گیرد فقط یک اسم باشد ( مفرد یا مثنی یا جمع) و به هیچ اسم دیگری اضافه نشده باشد ، آن را منادی مفرد می خوانیم .

مانند : یا مُحَمَّدُ ----- یا قُدسُ و .....



منادی مفرد همیشه مرفوع است اما موقع ترکیب آن را مرفوع نمی دانیم بلکه می گوییم : منادی مفرد مبنی بر ضمّ



n منادی مضاف : نوع دیگر منادی است که در آن کلمه ای که مورد ندا دادن قرار می گیرد دیگر یک اسم جدا نیست بلکه مضاف است یعنی اسمی است که به یک اسم دیگر اضافه شده است . مانند : ای کتاب علی .... یا کتابَ علیٍّ – یا ابا محمَّدٍ و ...

منادی مضاف همیشه منصوب است و در تر کیب هم آن را منادی مضاف و منصوب می خوانیم نه مثل منادی مفرد که مبنی محسوب می شد.



نکته 1: گاهی منادی در ظاهر به صورت مفرد است اما در معنا به صورت مضاف . به این نوع منادی ، شبه مضاف می گوییم که در آن معمولاً منادی یکی از مشتق های « اسم فاعل » یا « اسم مفعول» یا « صفت مشبهه» یا « اسم مبالغه » است . با این نوع منادی هم شبیه منادی مضاف برخورد می کنیم یعنی این نوع منادی نیز منصوب می باشد مانند : یا بصیراً بالعِبادِ ( با توجه به اینکه کلمه بصیراً تنوین گرفته پس می توان گفت که مضاف نیست چرا که مضاف هیچ گاه تنوین و « ال» نمی گیرد اما با توجه به معنا معلوم می شود که این منادی از نوع شبه مضاف است لذا اعراب آن منصوب می باشد . حتماً می دانید که بصیر صفت مشبهه می باشد .)





نکته2: باید دقت کرد که گاهی منادی و کلمه بعد از آن تشکیل موصوف و صفت می دهند و ما نباید آن را با منادی مضاف اشتباه کنیم . در این حالت منادی ( موصوف) از نوع مفرد و مرفوع ( مبنی بر ضم ) است و صفت آن هم از آن جا صفت همیشه تابع موصوف است مرفوع می باشد . مانند : یا رجلٌ عزیزٌ .... ای مرد عزیز ... در اینجا نباید اضافه شدن رجل به عزیز ما را به اشتباه بیاندازد چراکه این نوع ترکیب وصفی است و نه اضافی و منادی در اینجا کلمه « رجل » و از نوع مفرد است . دقت کنید که اگر منادی و کلمه بعد از آن از جهت اعراب یکی باشند حتما ترکیب وصفی است چرا که در منادی مضاف ، کلمه دوم ، مضاف الیه بوده و همیشه مجرور است و اعراب آن ربطی به اعراب منادی ندارد .





نکته3: گاهی حرف نداء « یا» از اول جمله دارای منادی حذف می شود پس اگر در جمله ای حرف ندا وجود نداشت نباید بلافاصله آن را جمله بدون منادی بدانیم . مانند : رَبُّ ! ارحَمنی .... پروردگارا من را ببخش



نکته4: در منادی مضاف که به ضمیر « ی» متکلم وحده به معنی «من» اضافه شود مانند « خدای من ، مادر من و .... » گاهی حرف « ی » حذف شده و به جای آن یک کسره آخر منادی می آید .لذا می توانیم بگوییم تنها جاییکه منادی مکسور می باشد زمانی است که در اصل منادی مضاف به « ی» متکلم وحده بوده اما این « ی » از آخر آن حذف شده است. مانند : رَبِّ ! اِرحَمنی ...... ای پروردگار من ! مرا ببخش ....



نکته5: اگر اول منادی ، « ال» بیاید می بایست بین حرف نداء « یا » و منادی ، کلمه « اَیُّها» برای منادی مذکر و « اَیَّتُها» برای منادی مؤنث استفاده کنیم .

مثال : یا اَیُّها الرَجُلُ ............ یا اَیَّتُها المَرأةُ

در این صورت عبارت« اَیُّ » یا « اَیَّةُ» منادی و مبنی بر ضم می باشد . حرف « ها » حرف تنبیه است و از آنجا که حرف ها دارای اعراب نیستند لذا بدون اعراب می باشد . کلمه الرَجُلُ و المَرأةُ نیز عطف بیان هستند . کلاً اگر کلمه بعد از « اَیُّها» و « اَیَّتُها» ، مشتق باشد ، صفت می باشد و اگر جامد باشد ، عطف بیان است .





نکته 6 : گاهی به جای « یا الله » از « اللّهمَّ» استفاده می کنیم.



نکته 7 : گاهی به جای « یا اب » از « اَبَتِ» و به جای « یا اُمُّ» از « اُمّاه» استفاده می کنیم.





نکته 8 : حتما ً می بایست مباحث مربوط به انواع اعراب (ظاهری ، تقدیری و محلی ) را دوباره مرور کنید چرا که در منادی گاهی حالت نصب را با حرکات یا حروفی غیر از ( -َ و –ً ) استفاده می کنیم .

مانند : یا ابا محمدٍ ........ « ابا » منادی مضاف و منصوب به الف ........... محمد مضاف الیه و مجرور



نکته 9 : معمولا در جمله دارای منادی فعل جمله به صورت امر است چرا که در حال صحبت کردن و دستور دادن به کسی یا کسانی هستیم . البته معمولاً و نه همیشه !!!!!