انواع اعراب فعل

انواع اعراب فعل
اعراب فعل بر سه قسم است: رفع، نصب و جزم.
1- رفع
فعل مضارع معرب اگر تنها بوده، و عاملی بر سر آن نیامده باشد مرفوع است، مثل: یَضٌربُ، یَضٌرٍبانٍ ... . علام رفع در پنج صیغه 1، 4، 7، 13، 14 ضمه و در بقیه صیغه ها، نون عوض رفعی است. و در صورتی که پنج صیغه فوق از افعال معتل اللام باشند علامت رفع آنها ضمه مقدر است.
2ـ نصب
اگر عامل نصب بر سر مضارع بیاید آن را منصوب می کند. مثل: اٌنٌ یَضٌرٍبَ. علامت نصب در پنج صیغه ذکر شده فتحه و در بقیه صیغه های معرب حذف نون است، مثل: اٌنٌ یَضٌرٍبَ، اٌنٌ یَضٌرٍبا... .
3- جزم
اگر عامل جزم بر سر فعل مضارع در آید، مضارع مجزوم می شود.
مثل: لَمٌ یَضٌرٍبٌ.
علام جزم در پنج صیغه مذکور سکون و در بقیه صیغه های معرب حذف نون است. و در صورتی که پنج صیغه فوق از افعال معتل اللام باشند، علامت جزمشان حذف حرف عله است، لَمٌ یَخٌشَ، لَمٌ یَدٌعُ، لَمٌ یَرٌمٍ.

کیفیت بناء:
در اسم:
1 ـ مبنی بر فتح، مثل: اًیٌنَ.
2 ـ مبنی بر کسر، مثل: اًمٌسٍ.
3 ـ مبنی بر ضمّ، مثل: حَیٌثُ.
4 ـ مبنی بر سکون، مثل: هذا.
در فعل:
1 ـ مبنی بر فتح، مثل: نَصَرَ.
2 ـ مبنی بر ضمْ، مثل: ضَرَبُوا.
3 ـ مبنی بر سکون، مثل: اٍضٌرٍبٌ، یَضٌرٍبٌنَ.
4 ـ مبنی بر حذف حرف علْه، مثل: اٍرٌمٍ، اُدٌعُ، اٍخٌشَ.
در حرف:
1 ـ مبنی بر فتح، مثل: ثُمَّ.
2 ـ مبنی بر ضمّ، مثل: مُنذُ.
3 ـ مبنی بر کسر، مثل: لٍ، بٍ.
4 ـ مبنی بر سکون، مثل: عَلی، فی، مُذٌ.