الدرس الثالث : درس سوم التلمیذُ المثالی: دانش آموز نمونه /a> |
کلمه ها و ترکیب های تازه : اَسِف : متأسفم الرخیص :ارزان الْأخْدیة : کفش السّجادة : قالیچه اِسْتَقْبََلَ :استقبال کرد علّقَ : آویخت اِسْتَیْقَظَ : بیدار شد غداً :فردا أصْبَحَ : شد، گردید المثالی : نمونه، الگو اَقْبَلَ : روی آورد الْمحرْقة : سوزان اتْعقد : برگزار شد الأسْوةَ :نمونه الأنیقة : شیک تَوَضّأ : وضو گرفت الْبائع : فروشنده الْمُسترحیّة :نمایش نامه بائع الصّحف : روزنامه فروش مَنِحَ –َ : بخشید الباهظ : گران النّذیر : هشدار دهنده الْبشیر : بشارت دهنده الوسام : نشان تکامَلَ : تنبلی کرد هیّأَ : ساخت ، آماده کرد الثّمن : قیمت ثَمْنُه باهظ : قیمتش گران است حبّب : خوشایند ساخت |
قواعد درس سوم معرفی باب تفعُّل : تفاعُل ، افتعال ، انفعال ، استفعال /a> |
اولین صیغه ماضی | اولین صیغه مضارع | مصدر | حروف زائد | تَفَّعَلَ | یَتَفَعَّلُ | تَفَعُّلْ | ت - ع | تعلم | یتعلم | تعلم | ت - ل | تَفاعَلَ | یَتَفاعَلُ | تَفاعُل | ت - ا | تواضع | یتواضع | تواضع | ت - ا | افْتَعَلَ | یَفْتَعِلُ | افتعال | ا - ت | احترم | یحترم | احترام | ا - ت | انْفَعَلَ | یَنْفَعِلُ | انفعال | ا - ن | انجمد | ینجمد | انجماد | ا - ن | استَفْعَلَ | یَستَفْعِلُ | استفعال | ا - س - ت | استخرج | یستخرج | استخراج | ا - س - ت |
|
برای ساختن فعل امر : ابتدا حرف مضارع (ت) را از سر فعل مضارع مخاطب بر می داریم سپس در صورت نیاز بر سر فعل همزه می آوریم. آنگاه حرکت همزه را مشخص می کنیم و در پایان از آخر فعل نون یا ضمه را حذف می کنیم (غیر از صیغه جمع مؤنث)/a> |
تَتَعلّمُ --> تَعَلّمْ تتواضَعُ --> تواضَعْ تَحْتَرِمُ --> احْتَرَمْ تَسْتَخْرِجُ --> اِسْتَخْرِجْ |
تمرین اول : 1- عیّن الصحیح علی حسَبَ النّصْ بر اساس متن صحیح را معین کن : /a> |
1. انعقدت الحمْلةُ لتعیین التلمیذ النّاجح . جشن برای تعیین دانش آموزان موفق تعیین شد- صحیح
2.التلمیذُ المثالی یَشْتَغِلُ بالدراسة و بَیْع الصّحفُ دانش آموز نمونه به درس خواندن و روزنامه فروشی مشغول است- صحیح
3. الذی یَدْرُسُ و یَعْمَلُ لا یُمْکِنُ له النّجاحُ کسی که درس می خواند و کار می کند موفقیت برای او ممکن نیست- غلط
4. الذی یَجْمَعُ العملَ و الدّراسة یَعْرِفُ قیمة الوقْت کسی که کار و درس خواندن را جمع می کند ارزش وقت را می داند- صحیح |
2– اِکْمل الفراغ مناسبا للضمیر جای خالی را با ضمیر مناسب پر کن/a> |
| هم | هن | هما | باب | انتما | انتن | انتم | ماضی(ض ع ف) | اِستضعفوا | اِستَضعفنَ | اِستضعَفا | استفعال | اِستضعفتما | اِستَضعفْتن | استضعفتم | مضارع(ع ر ض) | یَتعارضون | یتعارضنَ | یَتعارضانِ | تفاعل | تتعارضان | تَتعارضنَ | تتعارضون | امر(ع ل م) | _ | _ | _ | تَفعل | تَعَّلما | تَعلمن | تعلموا |
|
4 – عین الصحیح : صحیح را معین کن/a> |
1 – لا یَسْتَسْلِمُ الأحرارُ للظُّلم انسانهای آزده در برابر ظلم .... تسلیم نشدند تسلیم نمی شوند نباید تسلیم شوند
2 – یا ایّهاالنبیُّ، جاهد الکفّار و المنافقینَ .... ای پیامبر با کافران و منافقان ..... جهاد کردن جهاد می کنی جهاد کن
3– تعلّمُ حُسْنَ الاستماعِ کما نَتعلّمُ حسُِنَ الحدیث خوب گوش کردن را ....... همان طور که خوب صحبت کردن را بیاموز – آموختی می آموزی – آموختی بیاموز – می آموزی |
پرتوهای قرآنی : الف) با توجه به معنی فعل های زیر ترجمه ایات را کامل کنید . نوع و صیغه و مصدر فعل های تعیین شده را بنویسید. تکبر (تکبر ورزید) اسْتکبَرَ (سرکشی کرد) کبّر (بزرگداشت داشت)/a> |
1. سَأَصْرِفُ عن آیاتی الذیّن یتکبّرون َ فی الارض بغیْر الحقّ به زودی کسانی را که در زمین به ناحق تکبر می ورزند از آیاتم روی گردان خواهم ساخت. نوع :مضارع - صیغه: جمع مذکر غایب - مصدر: تکبُّر
2 – اسْتکبَرَ هو و جُنودُهُ فی الارض بغیْر الحق (قصص 39) او و سپاهیانش به ناحق در زمین سرکشی کردند نوع : ماضی - صیغه: مفردمذکر غایب - مصدر اسکتبار
3 – یا ایُّها المدبر، قُمْ فَاَنْذرْ و رَبُّکَ فکَبّر (مدثر 1- 3) ای جامه در سر کشیده ، برخیز و بیم ده و پروردگارت را بزرگ دار. نوع : امر - صیغه : مفرد مذکر مخاطب مصدر: تکبیر |
ب – دو آینه زیر را بخوانید و به سؤالات پاسخ دهید : فاسْتغْفروُا لِذنوُبُهمْ و مَنْ یَغْفِرَُ الذّنوبَ الاّ الله . (آل عمران / 35) پس برای گناهان خویش آمرزش خواستند و کیست جز خدا که گناهان را بیامرزد
فسَبّحْ بحَمْدِ ربّکَ و اسْتَغفِرْهُ انّهُ کانَ توّابا ( نصر /3) پس به ستایش پروردگارت تسبیح گوی و از او آمرزش بخواه که در بسیار توبه پذیر است سؤال :/a> |
1- تفاوت میان غفرو اسْتغفر از جهت معنی چیست؟ غفر یعنی ، آمرزید در حالی که استغفر یعنی آمرزش خواست
2 - تفاوت میان غفّر و استغفر از جهت معنی چگونه است؟ غفر ثلاثی مجرد و استغفر ثلاثی مزید است |
تستهای کنکوری درس سوم :/a> |
1- ترجمه کدام گزینه صحیح نیست؟ الف) اسْتقبَلَهُ المدیرُ بحفاوةٍ . - مدیر به گرمی از استقبال کرد ب) نحنُ اَجتمعْنا هنا لتکریم تلمیذٍ مثالیّ .- ما برای بزرگداشت دانش آموزی نمونه در این جا جمع شده ایم. ج) هلْ تعْرفین بائعَ الصّحفِ؟- آیا روزنامه فروشی را می شناسی؟ د) هیّأ نفْسَهُ للذّهابُ - خودش برای رفتن آماده شد
2 – ترجمه کدام گزینه صحیح نیست؟الف) النّاجح :موفق ب) علّقَ : معلق ماند ج) الوسام : مدال د) عُنُق : گردن
3 - ترجمه کدام گزینه صحیح نیست؟الف) تکامَلَ : تنبلی کرد ب) الصُّحُف : روزنامه ها ج) الرّخیص : گران د) المسرحیّه : نمایش نامه
4 – کدام گزینه از باب تفاعل است؟الف) انْتخبْ ب) یشْتَغِلُ ج) یَتکاسَلونَ د) تتأمّلُ
5 – کدام گزینه از باب انفعال است؟الف) اسْتکْبَرَ ب) اجْتَمعنا ج) یَتساقَطُ د) یَنْبَسِطُ
6 – کدام گزینه از باب افتعال است ؟الف) یَسْتَمعُ ب) کفّر ج) ینْقلِبُ د) اَرْسَلْنا
7 – کدام گزینه از باب تفعل است ؟الف) اسْتغْفروا ب) سبّح ج) أنْذِر د) تتقدّمُونَ
8- کدام گزینه از باب استفعال است ؟الف) یتحدثانِ ب) یَسْتکبرونَ ج) یَفْتَخِرُ د) اکْتَسبْنا
9 – کدام گزینه فعل امر مفردند که مخاطب از تقدّم است؟الف) اقدّمْ ب) تقدّمْ ج) قدَّمْ د) تَقدّمی
10 – کدام گزینه فعل امر مثنی مؤنث مخاطب از تقابَلَ است؟الف) تقابلا ب) تقابَلوا ج) قابلا د) اقابلا
11 – کدام گزینه فعل ماضی مفرد مؤنث غایب از احْتَملَ است؟الف) احْتَمِلْتَ ب) احْتملا ج) احْتَمِلَتْ د) احْتَملْنَ
12- کدام گزینه فعل مضارع منفی مفرد مذکر غائب از انْقلب است؟الف) لا یَنقَلِبُ ب) لا نَنْقَلِبُ ج) ما یَنْقَلِبُ د) لا یَنقَلِبانِ
13 – کدام گزینه فعل امر جمع مذکر مخاطب از استَقْبَلَ است؟الف) اسْتَقْبلوُا ب) اسْتَقْلِبوا ج) اِسْتَقْبِلْنَ د) اسْتَقْبِلی
14 – کدام گزینه ثلاثی مزید است؟الف ) رَجَعوا ب) یَشْعرون ج) اعتَمدَ د) طرَفْتُمْ
15 – کدام باب سه حرف زاید دارد؟الف) استفعال ب) تفعل ج) انفعال د) تعامل |