غیر منصرف

غیر منصرف

5 – غیر منصرف اسم های غیر منصرف هر گاه مجرور شود و به جای کسره : فتحه فرعی می گیرد. به چنین اسم های غیرمنصرف (ممنوع من الصرف) می گویند. این اسم ها هیچوقت تنوین نمی گیرند. مثال ایرانُ وطنی ، اُحِبُّ ایرانَ ، فی ایرانَ معادنُ کثیرةٌ با علامت اصلی اعراب نگرفته است

مهمترین اسم های غیرمنصرف :

1 – علم مؤنث : فاطمه، حمزة : «الاسلامُ علی فاطمةً الزّهراء» 2 – علم غیرعربی : یوسف – یعقوب – فرعون «و اَرسلْنا الی فرعونَ رسولاً» 3 – نام شهرها و کشورها : طهران – مکه « و الی مدینَ أخاهُمْ شُعیباً» 4 – صفت بر وزن افعل اکبر- ابیض « الیس اللهُ بأعلمَ بالشاکرین» 5- جمع مکسر هم وزن مفاعل و مفاعین « و زیّنا السّماءَ الدنیا بمصابیحََ» نکته : اسم های غیرمنصرف در صورت گرفتن الف و لام و یا مضاف واقع شدن می توانند حرکت کسره را بپذیرند. مثل :‌فی المساجِد مُصلّونَ کثیرونَ . فی مساجدِ المدینةِ مَکْتباتٌ قیمةٌ

عدد (العدد)

عدد (العدد)

پیشرفت انسان روز به روز بر اهمیت اعداد در زندگی افزوده است. برای آشنایی با اعداد در عربی به جدول زیر توجه نمائید: عدد واحد اثنان ثلاثه اربعه خمسه سته سبعه ثمانیه تسعه عشره هم خانواده احد موحد مثنی ثانیا ثلث مثلث ربع مربع خامس خمس سادس مسدس اسبوع سابع ثامن مثمن تاسع تاسوعاء اعشار عاشوراء شماره 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

می خواهیم شما را با اعداد 1 تا 12 آشنا کنیم. و می دانیم در زبان عربی مذکر و مؤنث بودن کاربردی وسیع دارد. اعداد نیز از این قانون مستثنی نیستند و در صورت مذکر و مؤنث بودن به کار می روند.

1و2 عدد مذکر مونث 1 واحد واحدة 2 اثنان اثنین اثنتان اثنتین

3 تا 10 عدد مذکر مونث 3 ثلاث ثلاثه 4 اربع اربعه 5 خمس خمسه 6 ست سته 7 سبع سبعه 8 ثمانی ثمانیه 9 تسع تسعه 10 عشر عشره

اعداد 1 تا 10 که از یک جزء ساخته شده اند عدد مفرد گفته می شود

11 و 12 عدد مذکر مونث 11 احد عشر احدی عشره 12 اثنا عشر اثنی عشر اثنتا عشر اثنتی عشر

اعداد 11 و 12 از دو جزء تشیل شده اند که به آنها عدد مرکب گفته می شود. معدود :

به کلماتی که شمرده می شوند معدود گفته می شود. معدود بر وزن مفعول و به معنای شمرده شده است. یک سال دوازده ماه دارد. (عدد) (معدود) ( عدد) (معدود)

مثال اعداد از قرآن کریم:

و الهکم الهٌ واحدٌ :‌معبودتان یک خداست (البقره 163)

نکته راجع به عدد 1و2 هر اسم مفردی بر یک بودن دلالت می کند و هر مثنایی بر «دو» بودن دلالت می کند. لذا این دو عدد یک و دو را می توان پس از اسم مفرد یا مثنی برای تأکید کردن آورد. مثال : قرأتُ کتاباً واحداً (مذکر) قرأتُ مجلّةً واحدةً (مؤنث) مثال هذانِ کتابانِ اثنانِ هاتانِ مجلّتانِ اثنتانِ

اما اعداد از 3 تا 10 همراه معدود به کار می روند. این اعداد برعکس معدود خود به کار می روند. یعنی برای معدود مذکر با «تاء» و برای معدود مؤنث بدون «تاء» استفاده می شوند. نقش: متناسب با نیاز جمله شرایط معدود: جمع ومجرور کاربرد عدد با معدود مذکر: قراتُ ثلاثةَ کتبٍ قراتُ ارْبعةَ کُتبٍ قرأتُ خمسةَ کُتبٍ قرأتُ ستة کُتبٍ قرأتُ سبعةَ کُتبٍ قرأتُ ثمانیةَ کُتبٍ قرأتُ تسْعةَ کُتبٍ قرأتُ عشْرةَ کتبٍ کاربرد عدد با معدود مؤنث: قرأتُ ثلاثَ مجلاّتٍ قراتُ اربْع مجلاتٍ قرآتُ خمسَ مجلاتٍ قرأتُ ستّ مجلاتٍ قرأتُ سبْعَ مجلاتٍ قراتُ ثمانیَ مجلاتٍ قراتُ تسعَ مجلاتٍ قرأتُ عشْرَ مجلاّتٍ

شرایط عدد 11 , 12

شرایط عدد 11 , 12

شرایط عدد 11: برای معدود مذکر : احدَ عشَرَ برای معدود مؤنث اِحْدی عشرةِ (هر دو جزء مبنی برفتح) شرایط معدود:مفرد ومنصوب کاربرد عدد با معدود مذکر: قرأتُ احدَ عشرَکتاباً کاربرد عدد با معدود مؤنث:قراتُ احْدی عشرةَ مجلّةً شرایط عدد 12: برای معدود مذکر: اثنا عشرَ – اثنی عشر شرایط معدود: مفردومنصوب کاربردعددبامعدودمذکر:هُنا اثنا عشرَ کتاباً کاربردعددبامعدودمؤنث:هُنا اثنتا عشْرةَ مجلّةً برای معدودمؤنث:اثنتا عشْرةَ اثنتی عشْرةً (جزء دوم مبنی برفتح) شرایط معدود: مفردومنصوب کاربردعددبامعدودمذکر:قرأتُ اثنی عشَر کتاباً کاربردعددبامعدودمؤنث:قرأتُ اثْنتی عشْرةَ مجلّةً

سؤال : وظیفه اعداد در ساختار جمله چیست و چه سهمی در ساختن آن دارند؟

جواب : عدد هم به عنوان عضوی از اعضای جمله نقش پذیرفته و انجام وظیفه می کند. مثال : خرجَ الطّلابُ من البیتِ. خرَجَ ارْبعةُ طلاّبٍ من البیتِ . رأیتُ الطّلابَ فی المدرسة . رأیتُ ارْبعةَ طلاّبٍ فی المدرسة . سلّمتُ علی الطلاّبِ. سلّمتُ علی ارْبعةِ طلابٍ.

اعراب اعداد

1و 2 از جهت اعراب تابع ماقبل است : هذا قلمُ واحدُ . قرأتُ مجلتینِ اثنتینِ . 3 تا 10 متناسب نیاز جمله نقش می گیرد و می تواند مرفوع یا منصوب و یا مجرور شود مانند : حضرَ ثلاثةُ معلّمین و ثلاثُ معلّماتٍ – رأیتُ ثلاثة معلّمینَ و ثلاثَ معلّماتٍ. 11 متناسب نیاز جمله نقش پذیرفته اما هر دو جزء آن مبنی بر فتح است. لذا اعراب آن در هر سه حالت محلی است. حضَر احدَ عشرَ فلاّحاً . رأیْتُ احدَ عشَرَ فلاّحاً . سلّمْتُ علی احدَ عشرَ فلاّحاً. 12 متناسب با نیاز جمله نقش می پذیرد. اما جزء اول «معرب» و جزء دوم مبنی بر فتح است. جاء اثنا عشرَ طالباً . رأیت اثنتی عشْرةَ طالبةً . سلّمْتُ علی اثنتی عشْرةَ . معلّماً و اثْنتی عشْرةََ معلّمةً .