جمله در زبان عربی دارای دو نوع است : اسمیه و فعلیه
1- جمله اسمیه به جمله ای گفته می شود که با اسم شروع شده باشد .
الطالبُ مجتهدٌ .
به اسمی که جمله ی اسمیه با آن آغاز می شود مبتدا گفته می شود .
به بخش دوم جمله ی اسمیه که در مورد مبتدا توضیح یا خبری می دهد خبر گفته می شود .
مثال : الطالبُ ناجحٌ . الطالبُ جلس علی الکرسی . الطالبُ فی الصفِ .
در همه ی جمله های بالا ” الطالب ” مبتدا ست .
اما بخش دوم جمله یعنی ” ناجح ” – ” جلس علی الکرسی ” – ” فی الصفِ ” در این جمله ها خبر هستند زیرا توضیح وخبری درباره ی مبتدا می دهند .
نکته : مبتدا و خبر هر دو از نظر اعرابی مرفوع هستند .
2- جمله فعلیه به جمله ای گفته می شود که با فعل آغاز شده باشد .
یجتهد الطالبُ .
به اسمی که انجام کار یا حالت را به آن نسبت می دهیم فاعل گفته میشود که همیشه پس از فعل می آید و از نظر اعرابی همیشه مرفوع است .
هر گاه فعل در انجام دادن کاری یا روی دادن حالتی بر اسمی اثر بگذارد آن اسم مفعول به نامیده می شود که از نظر اعرابی همیشه منصوب است .
مثال : جلس الطالبُ . یکتب الطالبُ الدرسَ .
فعل = « جلس » و « یکتب » فاعل = « الطالب » در هر دو جمله مفعول به = « الدرس » در جمله ی دوم