اعلال در فعل معتل مثال:

الف) اعلال در فعل معتل مثال:

تعریف:

معتل مثال فعلی است که اولین حرف اصلی آن (فاء الفعل) از حروف عله باشد. مانند: وَعَدَ، یَسِرَ.

توجه: از میان سه نوع اعلال فوق، معتل مثال تنها دارای اعلال به حذف می باشد (اَنهم تنها در مضارع و امر).

اعلال در مثال	در ماضی	هیچ نوع اعلالی ندارد: وَعَدَ …
	در مضارع	اعلال به حذف: وَعَدَ ¬ یَوْعِدُ ¬ یَعِدُ
	در امر	اعلال به حذف: وَعَدَ ¬ تَعِدُ ¬ عِدْ

توجه: در 14 صیغه فعل معتل مثال هیچگونه اعلالی صورت نمی گیرد و مانند یک فعل سالم صرف می شود. اما در مضارع  و امر آن اعلال به حذف حرف عله صورت می گیرد.

توضیح:

1- از مصدر ثلاثی مجرد مثال واوی که بر وزن (فِعْل) است، واو حذف می شود و به جای آن (تاء تأنیث) به آخرش اضافه می گردد. مانند: وِعْد¬ عِدَة. و گاهی بعد از حذف (واو) عین الفعل مفتوح می شود. مانند: سَعَة (وَفْر، وِرد، وِزر استثناء می باشند).

2- اگر مضارع مثال واوی، مکسور العین (بر وزن یَفْعِلُ) و یا داری حرف حلق و مفتوح العین باشد، واو از آن و از فعل امر حذف می شود. مانند: یَوْعِدُ ¬ تَعِدُ ¬ عِدْ

3- در مصدر مثال واوی بابهای افعال و استفعال، واو ساکن ما قبل مکسور تبدیل به (ی) می شود. مانند: اِوْجاد ¬ ایجاد / اِسْتِوضاح ¬ استیضاح.

4- در مثال یایی، حرف عله (ی) ساکن ما قبل مضموم تبدیل به (و) می شود. مانند: اُیْمُن ¬ اُومُن.