الدرس الاول – درس اول :

الدرس الاول – درس اول :

الدرس الاول – درس اول :

کلمه ها و ترکیب های تازه : َاشارَ : اشاره کرد اُشیر الیها بخطّ : با خط به آن اشاره شد الحَقَ :‌ملحق کرد الحقْنی بالصّالحین : مرا به درستکاران ملحق کن الْأَهْل : شایسته الْجوارح : اعضای (بیرونی) بدن قوّ علی خدْمَتِکَ جوارجی :‌اعضای بدن را برای خدمت خودت توانمند کن الْجواریح : اعضای (درونی) بدن اَشْدُدْ علی العزیمة جوانحی : اعضای بدن مرا برای برخورداری از عزمی محکم ، استوار بدار الْحُکم‌:‌حکمت السّابغ : فراخی دهنده یا سابغَ النّعم : ای بخشنده نعمت های فراخ المأمونة : روان و سلیس عیّن : تعیین کرد المُسْتوحشین : جمع مستوحش ، وحشت زده نَصَبَ –ِ :‌قرار داد نَصَبْتُ وجهی : روی آورده ام النّقم : جمع نقمه : بلا ، بدبختی الیکَ : به سوی تو العزیمة : اراده قوی وَهبَ – یَهَبُ : عطا کرد ، بخشید شدّ – شِدّ : نیرومند ساخت قویّ ، یقوّی : توانمند کرد هَبْ – وَهَب : علامت --> یعنی مراجعه کن به معنی وَهَبْ هَبْ لی : به من عطا کن

فعل ماضی : فعل ماضی از یک ریشه (ماده ، بن ) به علاوه تعدادی «ضمیر» ساخته می شود. صرف فعل ماضی :

مفرد مثنی جمع غایب مذکر ذَهَبَ ذهبا ذهبوا مؤنث ذَهَبَتْ ذهبتا ذَهَبْنَ مخاطب مذکر ذَهبتَ ذهبتا ذهبتم مؤنث ذَهَبتِ ذهبتما ذَهبتُنَّ متکلم ( ذهَبْتُ - ذَهَبْنا)

فعل مضارع : فعل مضارع ، علاوه بر ریشه و ضمیر تعدادی علامت دیگر هم دارد صرف فعل مضارع :

مفرد مثنی جمع غایب مذکر یَذهبُ یَذهبانِ یذهبون غایب مؤنث تَذهبُ تَذهبانِ یَذهَبْنَ مخاطب مذکر تَذهَبُ تَذهبانِ تَذهبون مخاطب مؤنث ذتَذهبینَ تَذهبانِ تَذهَبنَ متکلم ( اذْهَبُ – نَذْهبُ)

فعل امر : در فعل امر، حروف مضارع پوشانده شده و به جای آن یک حرف «ا» گذاشته می شود و حرف «نون» نیز جز صیغه مؤنث جمع حذف می شود . صرف فعل امر

مفرد مثنی جمع غایب مذکر _ _ _ غایب مؤنث _ _ _ مخاطب مذکر اِذْهَبْ اِذهَبا اِذهَبوا مخاطب مؤنث اِذهَبی اِذهَبا اِذهبنَ متکلم ( _ _ )

همزه فعل امر در بعضی از فعل ها کسره (-ِ) و در بعضی از فعل ها ضمه (-ُ) دارد. مانند اذْهَبْ – اِجْلِسْ – اُکْتُبْ اگر حرف دوم اصلی مضارع (عین الفعل ) ضمه (-ُ) داشته باشد همزه امر نیز ضمه (-ُ) خواهد داشت در غیر این صورت کسره (-ِ) خواهد داشت. هر گاه حرف «لا» مقابل فعل های مضارع مخاطب قرار گیرد، تنها در پی تغییر دادن آخر فعل است. صرف فعل نهی :

مفرد مثنی جمع غایب مذکر _ _ _ غایب مؤنث _ _ _ مخاطب مذکر لاتَذهَبْ لاتَذهبا لاتَذهبوا مخاطب مؤنث لاتَذهبی لاتَذهبا لاتَذهبنَ متکلم ( _ _ )

ضمیر- اسم اشاره – صرف ضمیرها

مفرد مثنی جمع غایب مذکر هو هما هم غایب مؤنث هی هما هُنَّ مخاطب مذکر انتَ انتما انتم مخاطب مؤنث انتِ انتما انتُنَّ متکلم ( أنا - نحنُ )

روش ساختن فعل امر حاضر:

فعل امر حاضر از مضارع مخاطب می سازیم و برای این کار 4 عمل انجام می دهیم: 1. حرف (ت) را از سر مضارع مخاطب بر می داریم 2. در صورت نیاز بر سر فعل همره (ا) می آوریم ( درصورتی به همزه نیاز داریم که بعد از حذف «ت» فعل با سکون شروع شود) 3. به این همزه( ا) حرکت می دهیم اگر حرف اصلی دوم فعل ضمه «-ُ» داشته باشد به این همزه نیز ضمه «-ُ» میدهیم در غیر این صورت کسره می دهیم. 4. ضمه «-ُ» یا نون را از آخر فعل حذف می کنیم (غیر از صیغه جمع مؤنث) مانند: تذهَبُ --> ذْهبُ --> اذهبُ--> اذْهبُ--> أذهَبْ تُجلسانِ --> جْلسان --> اجْلسان --> اجْلسانِ --> اجْلسا تکتُبونَ --> کْتُبونَ --> اکتُبونَ --> اُکْتبونَ --> اُکتُبوا تذْهبنَ-->ذْهبینَ --> اذْهبینَ --> اذْهبینَ --> اذْهبی تُعَجّلونَ --> عَجّلونَ به همراه «ا» نیازی نیست --> عجّلوُا

وزن :

اغلب کلمات عربی غالباً سه حرف اصلی دارند. برای پیدا کردن وزن هر کلمه در عربی به جای حروف اصلی آن کلمه به ترتیب (ف) ، (ع) ، (ل) قرار می دهیم و بقیه حروف را عیناً در وزن می آمدیم و حرکت سکون همه حروف را نیز عیناً در وزن می نویسیم. کَتَبَ --> فَعَلَ نکْتُبُ--> یَفْعُلُ اَکْتُبْ --> اُفْعُلْ نأصر --> فاعل عَلِمَ --> فَعِلَ یَذْهَبُ --> یَفْعلُ اِجْلِسْ --> افْعِلِ منصور --> مفعول بَعُدَ --> فَعُلَ یَجْلِسُ --> یَفْعِلُ اذهَبْ --> افْعل شَهید --> فَعیل

جمله اسمیه : جمله ای است که غالباً با اسم شروع می شود و دو رکن دارد.

ا. مبتدا 2. خبر مبتدا :‌اسمی است که غالباً در ابتدای جمله می آید و درباره آن خبری می دهیم. مانند : الطّالبُ در جلمه : الطّالبُ جالسٌ خبر : کلمه یا کلماتی است که غالباً بعد از مبتدا می آید و معنی جمله را کامل می کند و درباره مبتدا خبر می دهد. مانند : جالس در جمله الطّالبُ جالسٌ مبتدا و خبر هر دو مرفوع هستند (رفع می گیرند) علامت رفع غالباً (-ُ یا –ٌ ) است. مانند :‌الطّالبُ(مبتدا) جالسٌ(خبر)

جمله فعلیه : جمله ای است که غالباً با فعل شروع می شود و دو رکن دارد :

1. فعل 2. فاعل فاعل : اسمی است که کار انجام می دهد. فاعل نیز مانند مبتدا و خبر مرفوع است. (رفع می گیرد) مانند : جلس الطّالبُ علی الکرسیّ . در بعضی از جمله های فعلیه علاوه بر فعل و فاعل ، مفعول هم وجود دارد. مفعول کلمه ای است که کاربر آن واقع می شود. مفعول منصوب است (نصب می گیرد) علامت نصب غالباً (-َ یا –ً ) است. کَتبُ(فعل) الطالبُ(فاعل) رسالةً (مفعول)

تقسیم اسم به مفرد و مثنی وجمع :

اسم مفرد :‌کتاب ، قَلَم، محفَظة، مَدْرسة اسم مثنی : انِ : کتابانِ ، قلمانِ ، محفظتانِ ، مدرستانِ اسم مثنی : ین : کتابَیْنِ، قلَمینِ ، محفظتینِ ، مدرستینِ اسم مذکر : ونَ : معلّم --> معلّمونَ ، مؤمن --> مؤمنونَ اسم مذکر : ین َ : معلّم --> معلّمین َ ، مؤمن--> مؤمنینَ اسم جمع مؤنث : ات : معلّمة --> معلّمات، مؤمنة --> مؤمنات اسم جمع مکسر : معلمة --> معلمات ، مؤمنه --> مؤمنات مکسر : نشانه خاصی ندارد : مانند : کتاب --> کتُبُ ، مدْرسة --> مدارِس